Nefrovisie heeft in samenwerking met de Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS) het Jaarboek Nierfunctievervanging 2018 uitgebracht. Dit jaarboek bevat de belangrijkste gegevens uit 2018 over niertransplantatie en dialysebehandeling in Nederland. De gegevens zijn afkomstig uit Renine en de Nederlandse Orgaan Transplantatie Registratie (NOTR).

Het thema van het jaarboek is: ’Jong en oud’. Van de dialysepatiënten in Nederland is maar liefst 45% 65 jaar of ouder en bij de groep patiënten met een donornier is dit meer dan 30%. Het aandeel patiënten jonger dan 20 jaar is klein, maar de impact van nierfunctievervangende therapie is groot voor deze groep jonge patiënten.

Aantal jonge patiënten daalt

In Nederland worden ongeveer 230 kinderen en jongeren onder de 20 jaar behandeld met nierfunctievervangende therapie. Het overgrote deel, meer dan 90%, heeft een donornier en de rest wordt behandeld met dialyse. We zien een daling in het aantal nieuwe jonge patiënten met nierfunctievervangende therapie. Voor een belangrijk deel lijkt dit te komen doordat er minder kinderen met een aangeboren afwijking van de nieren en urinewegen geboren worden. Het invoeren van de standaard 20 wekenecho in de zwangerschap in 2017 kan daarbij een rol spelen. Wat ook een rol speelt, is dat tegenwoordig steeds meer jonge patiënten een transplantatie ondergaan voordat dialyse noodzakelijk is geworden. Rond het jaar 2000 bestond bij ruim driekwart van de jonge patiënten de eerste nierfunctievervangende therapie nog uit dialyse. Tegenwoordig krijgt meer dan de helft een donornier zonder voorafgaande dialyse.

Aantal oudere dialysepatiënten stabiel

De afgelopen jaren is het absolute aantal patiënten dat op oudere leeftijd met dialyse start vrijwel stabiel gebleven. In de leeftijdscategorie van 80 jaar en ouder zien we zelfs een lichte daling. Bij een verouderende bevolking is dat opvallend: er komen steeds meer ouderen, dus verwacht je dat het aantal nierpatiënten onder ouderen ook toeneemt. We zien echter juist dat het aantal dialyserende ouderen afneemt. Er zijn in de registratie geen gegevens beschikbaar op grond waarvan we de oorzaken van deze daling kunnen achterhalen. Het kan zijn dat de verbeterde preventieve behandeling van hart- en vaatziekten ook leidt tot minder ernstig nierfalen. Aan de andere kant kan de daling ook worden verklaard doordat ouderen vaker bewust kiezen om niet te gaan dialyseren. We zien ook een flinke groei in het aantal oudere patiënten met een functionerende donornier. Deze groep patiënten groeit enerzijds doordat we oudere patiënten vaker transplanteren en anderzijds ook door langzame verbetering van de levensduur van een donornier. Er zijn ook steeds meer patiënten van 75 jaar en ouder die al op jongere leeftijd een donornier hebben gekregen

Meer gedetailleerde informatie is terug te vinden in de jaarrapportages van Renine en de NOTR. De komende maanden zal er ook informatie uit het Jaarboek voor patiënten te vinden zijn op nieren.nl. Nefrovisie zal dit in samenwerking met de Nierpatiënten Vereniging Nederland en de Nierstichting tot stand brengen.